Hevig onweer veroorzaakt de vernieling van een kasteel te Geluveld

Op de gemeente Geluveld stonden voor de Eerste Wereldoorlog drie kastelen. Het waren de kastelen van de familie Keingiaert de Gheluvelt achter de kerk, het Polderhoekkasteel van de adellijke familie de Laveleye en later de Landas en het kasteel van de Veldhoek.

Het kasteel van de Veldhoek was aanvankelijk een “maison de campagne”, een buitenverblijf in een park van ongeveer 12 ha groot, waar nu de hoeve Bauden-Vandepitte gelegen is. Achter het buitenverblijf bevond zich het huis van de hovenier. Er werd ook een mooi kapelletje met een torentje opgetrokken in het park.

Het buitenverblijf en het park maakten deel uit van de heerlijkheid ’s Herenthage. Het was toegankelijk via een lange dreef die uitkwam in de Oude Kortrijkstraat (althans vóór de aanleg van de rijksweg Menen-Ieper in 1759). Deze nieuwe weg sneed de heerlijkheid ’s Herenthage in twee en op de zuidelijke helft werd een nieuw kasteel “Herenthage”gebouwd waarin de Ieperse familie Malou, aanverwant aan de familie Vande Peerboom, verbleef.

Met zekerheid kan gezegd worden dat Jean-Baptiste Vande Peereboom eigenaar was van het buitenverblijf in 1845. Hij was jurist, 30 jaar voorzitter van de Kamer van Koophandel te Ieper en voorzitter van de kerkfabriek van Sint-Maarten. Hij overleed op 3 februari 1873, enkele maanden voor hij 100 zou worden. Zijn zoon Felix François (één van zijn 10 kinderen), getrouwd met Aline-Louise Lecocq, bankier te Ieper, werd de volgende eigenaar. Na zijn overlijden in 1874 en dat van Aline-Louise in 1890 werd zoon Felix Charles de nieuwe eigenaar van het (inmiddels) Veldhoekkasteel. Hij werd geboren te Ieper op 30 april 1868 en bleef ongehuwd. Geluveld werd zijn vaste verblijfplaats. Ook zijn oudste zuster Jeanne, vroeg weduwe geworden in 1888 en kinderloos, verbleef meestal op het kleinste kasteel van Geluveld. Felix Charles was een klein, minzaam en vriendelijk mannetje met een profijtig snorretje. Steeds was hij op stap met zijn wandelstok. Hij hield van reizen en was een verwoede paardenliefhebber. In de weide naast het park stonden steeds twee witte paarden.

De familie Vande Peereboom was een vooraanstaande liberale patriciërsfamilie te Ieper sinds de 16e eeuw. Menig lid van de familie bekleedde hoge bestuursfuncties in de stad. Anderen waren gerenommeerde lakenhandelaars of zilversmeden. De meest in het oog springend telg van de familie was Alphonse Louis François Xavier Vanden Peereboom, geboren te Ieper op 7 juni 1812. Hij was doctor in de rechten, advocaat te Ieper en actief in geschiedkundige en letterkundige kringen. Hij werd achtereenvolgens gemeenteraadslid, schepen en burgemeester van de stad. Van 1848 tot 1879 was hij onafgebroken liberaal volksvertegenwoordiger en hij werd zelfs minister van Binnenlandse Zaken. Hij overleed op 10 oktober 1884. De familie Vande Peereboom was eigenaar van vele gronden, hofsteden en bos en niet alleen te Geluveld. Daar hadden ze ongeveer 90 ha eigendom. Bijna volledig het stuk vanaf de Polygonestraat, recht doorlopend via de Everzwijnhoekstraat tot aan de Zandberg en het stuk van aan de Polletstraat tot aan de Reutelbeek behoorden daartoe. Ook aan weerskanten van de Motebosstraat hadden ze landerijen en een huis.

Tijdens de nacht van maandag 31 juli op dinsdag 1 augustus, van 11.00u ’s avonds tot 03.00u ’s morgens, woedde een onafgebroken kletterend onweer over de streek. Het kwam na een dagenlange periode van ondraaglijke hitte. Zelfs oude mensen hadden zo’n onweer nog niet eerder meegemaakt. Donder en bliksem gingen gepaard met bakken water. Wegen en huizen overstroomden. De torenwachter van Sint-Maartens te Ieper zag overal vuur om zich heen. Op vele plaatsen sloeg de bliksem in met hevige branden als gevolg zoals op de hoeve Hoet op ’t Hooghe te Zillebeke maar ook te Boezinge, Langemark, Poelkapelle, Merkem, Vlamertinge, Moorslede, Beselare bij Jan Desmedt en te Zandvoorde bij René Legrand kraaide de rode haan. Te Sint-Juliaan werd een paard door de bliksem dodelijk getroffen. Midden in de nacht brak ook brand uit op het kasteel van de Veldhoek. Felix Charles Vande Peereboom was niet aanwezig want wegens grondige renovatie (die op zijn einde liep) was het kasteel een tijd onbewoond. Er viel aan geen blussen te denken. Alles werd vernield met inbegrip van rijke meubelen, oude en nieuwe kunstvoorwerpen, schilderijen. Op dinsdagmiddag was het vuur nog steeds niet gedoofd.

Onmiddellijk na de brand herbouwde Felix Charles het kasteel in dezelfde stijl en op dezelfde plaats. Het interieur was nog mooier dan voorheen. In augustus 1914 brak de Eerste Wereldoorlog uit. Het kasteel werd afwisselend bezet door de Duitsers en de Geallieerden. Het werd opnieuw totaal verwoest, evenals de woning van de hovenier, de paardenstallen, de kamers van de koetsiers, de serres, de hovingen, het park en het bos. Na de oorlog werd enkel de woning van de hovenier opnieuw opgetrokken in de vooroorlogse stijl. De villa kreeg de naam “Hoevebosch Cottage”. Bewoner Felix Charles Vande Peereboom overleed op 22 november 1937 te Ukkel. Op de plaats waar vroeger het kasteel stond werd een hoeve gebouwd.

Gerelateerde verhalen

zonnebeke-grafisch-element-zon
zonnebeke-grafisch-element-beek
zonnebeke-grafisch-element-zon