Ambacht van smid-hoefsmid te Geluveld – door Raoul Masschelein

Maurice Pauwels werd te Geluveld geboren op 6 februari 1904 als zoon van het landbouwers echtpaar Charles Pauwels (°Geluveld 1864 +1956) en Julie Bille (°Geluveld 1870 +1946). Hij huwde met Maria Dubois (°Zandvoorde 1907) en het echtpaar hield op de hoek van de Oude Komen-en Blokstraat herberg ‘De Klokke’ open met  aansluitend een ruime smisse waar de smid-hoefsmid bekend werd als ‘Maurice van de Klokke’. Uit hun huwelijk werd in 1949 zoon Gabriël geboren.

Vakman Maurice was heel bedreven om  in de gloed van het smissevuur een vormeloze massa ijzer om te toveren tot een gebruiksvoorwerp. Het rood- of witgloeiend ijzer werd met de hamer op het aambeeld bewerkt. Uitsmeden, buigen, splijten, aan elkaar smeden… Onder een stoomwolk liet hij het voorwerp sissend afkoelen in een grote waterbak. Op vraag van lokale landbouwers vervaardigde hij op maat allerhande gereedschappen.

In de hoefstal, een houten of ijzeren geraamte, dwong Maurice het paard een poot te geven. Het was een hele klus om een paard ‘vierkant’ te beslaan… het voorzien van hoefijzers op de vier hoeven. Wanneer hij een gloeiend ijzer op het hoorn van de hoef drukte, om een goede aansluiting te krijgen tussen hoef en ijzer, en het verbranden van het hoorn gepaard ging met een grote witte rookwolk,  was deze geur onvergetelijk.

In enkele seconden maakte Maurice van een stier een os en van een hengst een ruin. Ook hierbij had hij vuur nodig. Na de bloederige ingreep nam de stoere smid een gloeiend ijzer en brandde de wonde gewoon dicht, amen en uit!

Gabriël Pauwels, gehuwd met Christiane Colleit uit Beselare, volgde zijn vader op en besloeg paarden tot 1973. Zijn vader overleed te Menen op 8 september 1978, zijn moeder aldaar op 9 november 1987. Toen het tijdperk van de boerenpaarden stilaan verdween werd Gabriël klauwkapper van hoornvee en sporadisch van een paard.

Het ambacht van klauwkapper was ook speciaal. Bij het bekappen van de poot werd los en overtollig hoorn van de klauw verwijderd en klauwrand en zool in model gebracht. Bij klauwaandoeningen was veel vaardigheid, kennis en kunde vereist. Gabriël overleed, veel te vroeg, op 12 februari 2006. Weduwe Christiane bewaarde de oude smisse.

Dit is een stukje van een artikel dat verscheen in het Zonneheem 2/2018.

zonnebeke-grafisch-element-zon
zonnebeke-grafisch-element-beek
zonnebeke-grafisch-element-zon